SALTÂNG THANSEIA - 3

-Emma

Tlangsang khaw mipui te pawh kum tluan a an thawh hlawh an buh seng in an buai zak zak kher mai. Chhungkua a riak lut tawk la bo lo. Sal kawl chhungkua te erawh an buai a nep deuh thung a, an Sal te riah tir in lâng in an feh mai thin a ni. Thanseia pawh pasaltha Hrangthanga te Lo ah riak lut ve in an ri a riak lut ve an khaw mi te ho nen zan lam ah inkawm na hun an nei thin a. An khua run a nih a, sal a an kaih tak thlangval te pawh kha tun ah chuan Tlangval phanchang tak tak ni tawh in thenkhat te phei chu muang lei a awm ni ngat se zawng Thanseia rual tur awm vel fa an nei hlawm tawh hial awm e. An zing ah chuan Hmunpui khua an awm lai a an Val upa dinhmun chelh hlim hlawl Satliana pawh tel ve in an ti ti pawh a mûk kher mai. Zamkunga chuan, "Val Upa, kan khua a kan kalsan tak te kha an chanchin te i hre mial lo maw" ti in a zawt khauh a. Satliana chuan Val Upa pawh ka nih tawh loh hi, sal tang vek kan ni a, Val upa ti chuan min ko bik teh suh u khai, Min u mai teh u" a ti te te a. Chutah 'kan khaw mi kan kalsan tak te chanchin hi ka hre bik hauh lo mai. Tum khat chu ka feh haw tur chu Salca min kai tu ka pu in sa chang in min pen san hlauh a. Kawtchhuah ka thlen dawn in Tlangsang tlangval te ti ti ka hria a, pawh mai lo in an thusawi ka ngaithla ta a ni. Chutah tlangval pakhat in a sawi dan in khatia kan khua an run hnu ni tam a liam hma khan a thian te nen kan khua Hmunpui lam ah kan Sial tlan darh te hlin tum in an kal a ni awm e. Chutah Sial pakhat mah an hmuh loh thu te, Vawk leh Ar tak ngial pawh an hmuh loh thu a sawi a. Tin, mi thahnem tak chhim lam pan na hniak an hmuh thu leh Sial ke hniak pawh an hmuh duah thu a sawi tel bawk a ni. Ka rin dan chuan kan khaw mi te khan a huho in Lal dang an bel a nih ka ring ber a. Kan ran te ho pawh an khawm vek a nih ka ring' a ti a. Tlangval pakhat Hlira an tih chuan Khaw hran hran ah hian a pem darh ve thei tho a sin a lo ti a. Satliana chuan chu chu thil ni thei a ni tho. Amaherawh chu Tlangsang tlangval te khan chhim lam pan a a huho a kal na hnu hma an hmuh thu an sawi vang a nia a hu ho a Lal dang an bel a nih ka rin na chhan ni. Ka rin dan hi a dik lo thei tho bawk a ti leh a. Chutah Thanseia chu melh in, "Seia, nang chuan kan khua run a nih lai kha chiangkuang pawn i hre lo mai thei a, khang hun lai khan i kum a la naupang em bawk nen. Thangkhat lian ai a tam fe mai Sal ah kan tang chu a ni a, nang kan Pasaltha chingkim Kawlruma fapa i lo ni bawk nen nangmah lo chu beisei tur chuang kan nei lo a ni. Kan Sal tan na atang hian i ho in zalen dan kan zawng ang chu tih te ka ngaihtuah a. Beiseina sang tak i lak ah ka nei a nia" a ti a. Val upa Satliana thusawi chuan an rilru a hneh tlang kher mai. Thanseia pawh in a rilru a a lo ngaihtuah rauh rauh thin a ni bawk nen tum ruhna a neih phah sauh a. Awl len lai te zo se Lo vah a hun leh hma ngei a zalenna sual chu an ti thlu ta a ni. Hlir a chuan, "ka saltan na ka Pi hi a fel riau a, Sal neih duh lo viau mahse an pa a hnial ngam si lo a. Hei, Lo i riak dawn si a ti in Vaibel leh vaihlo min paipawn hlauh a sin. I han pak ho teh ang u a ti a. Chuveleh tlangval te chuan bawr nghal tuau tuau in an in pak chhawkluih luih a. Val upa Satliana chuan ka vaibel pak loh na chin pawh ka hre ta lo ti in duhthawh zet chuan phak khu luih luih a, thil thui tak a ngaihtuah a ni tih hriat tak in bang thlang lam a melh vawng vawng mai a ni. Khua ah awm se leng hawn hun vel a ni tawh ang tih hun ah chuan Thanseia pawh an thlam lam panin a chhuak thuai a. Thlam a thlen chuan mut siam nghal in muthilh har a ti kher mai. An ni nufa hrehawm na te chu midang lak ah chuan nep tak a ni tih hre thin mahse a rin phak bak in an khaw mi Sal tang dang te chu an lo hrehawm tih a hre tawh bawk nen chhanchhuah a tum ruh kher mai le. 

A tuk ah chuan A nu leh Pi Sialmani te nufa pawh Thanseia pui tur in hma tak ah Lo an thleng a. Tul vanglai a ni bawk a hna an duhthawh in chawlh an nei meuh lo a ni. Vulmawii pawh in Thanseia chu Lo lam a a riah fo a vangin a mamawh tawh kher mai. Hun remchang zawng thin mahse a nu a feh ve tlat avangin a hmu thei mai si lo. A hnathawh tha pawh a tho lo tak zet a ni. Ni a lo tlangsang a, a vanlaizawl hun chuan Pi Sialmani chuan Thanseia te ho hnathawk chu ko in chhun chaw an fak a. Pi Chhingpuii pawh Pi Sialmani chuan be ve siam siam in a ti tha ta kher mai. Pi Chhingpuii chuan chutia Pi Sialmanin a be tha ta lutuk te chu a ngaih a tha lo lek lek hial a ni. Chunchaw fak zawh chuan an hna ngai ah bung leh in Thanseia a chak kher em a, nikhat an thawh leh chuan buh an lak zawh pawh an in beisei hial a ni. Vuli chuan Vau a Insil thlandai a duh thu sawi in Thanseia chu kalpui tur in a sawm a. Pi Sialmani chuan pawi a ti vawng vawng kher mai. A lo tum rilruk tak mai a fanu in a sawi khalh tlat a lawm le. Vuli leh Thanseia pawh in zui chhuak in Thanseia chuan Vuli thil tum chu a hai hauh lo. Mahse a hmalak na tur ah Vuli hman tangkai a tum a vangin tih lawm loh chi a ni lo tih a chiang hle mai si. Vau an thlen chuan Vuli chuan a puan chu sang tak tak a hlim in a in sil a. A mal mum nalh tak var paw heu mai te chu mipa mit la tak a ni kher bawk nen Thanseia chuan bawp khawkherh meuh in a lo thlir a. Chutah Vuli chuan, "Seia, i hah viau lo maw... i thawkrim si a i hah viau ka ring a ni, mahse ka thlahlel ve bawk si che a remchang ka zawng ta mai a ni" ti in Thanseia thutna lam chu a pan a. Thanseia chuan a hah loh thu in a lo chhang thuai a. Vuli chuan a ni awm teh tak e a. Kha i vaibel dawn pawh a nung viau a lawm ti in Thanseia kap chu a melh ralh a. A ki ver ver mai. Nangni ang Nula hmeltha te tu tlangval mah in an hnar thei hauh lo ang che ti in Vuli Awm pauh lah mai ah chuan a ṭham sak a. Vuli chuan helai zawng a langsar emai in sawn ang tiin an piah lungpui phen lam ah a kai phei ta. An kal zawng a Thanseia Vaibeldawn khawng tak mai in a puan ven a do pawng luah mai chu a langsar kher mai. Vuli chuan melh zeuh zeuh in a khi leh sak thin a. Thanseia pawh in zah ah la duh lo in 'khatin melh sek lo teh, i rawp hmel lutuk ti in a fiam a. Vuli lai hmel chu a hmuhnawm kher mai. Lungpui bul an thlen chuan in pawm nghal chung chung in Hun an ngah lo bawk nen Thanseia chuan a bawhthlu ta... Vuli chuan a bawp khai kang in Thanseia tan a chet lak rem thei tur ang ber tur in a kar dawrh suah a. Thanseia chuan rohlu tha mi- tlangval tam tak te ta in 'ka u' an tih tur khawp a lian chu a nawr lut ta. Vuli pawh Thanseia Lo lam a a riah chhung zawng a nghei tawh a ni bawk a Thanseia chuan a phawi mai ang tih hlau ni awm tak in a lo pawm bet chawi chawi a. Thanseian a hnute ber bawi khawp a a delh na te chu rit a ti hauh lo a, a lo dawl zo kher mai le. Chutah muangchang lo in Thanseia chuan a dep tlir zawt zawt a. Vuli duhkhawp ngah tur chuan Thanseia chu kuah bet zual sauh in a a ip chawi chawi a. A thaw a chham ta mai emni ti hial tur khawp a rang in thawk a la ta ham ham mai. Thanseia pawh in Vuli awm dan chu hrethiam in a bei uar sauh a. An duh tawk chu an hmu dun chiang kher mai. Thanseian a a ro hlu a phawi chhuah zul zul chuan Vuli kap a tang in a chi leh Vuli kap tuihnang in pawlh chu a rawn lung chhuak ngiai ngiai a. Vuli chuan a kap chu en in Thanseia chi thlauh chu tam a ti kher mai. An in sil thlandai leh hnu chuan thlam lam an pan ta a ni.

Thlam an thlen chuan engmah thleng lo ang mai in Vuli chu a che nghal sawk sawk a. Mahse Pi Chhingpuii erawh in a fapa chu rinhlelhna mitmeng in a lo melh leh thin a. Thanseia nen an mit a in tawn chang a piang a Thanseia mitmeng tlanchhe thin chuan rinhlelhna pawh a dik ngei a ring nghet tlat a ni. Pi Sialmani erawh in a fanu chu nula fel leh Sawi sep kai ngai lo a nih vang in rinhlelh nachang a hre lo thung a. Tha tak a lo be bawrh bawrh in an phur te an siam a, khawlam pan in an chhuak ho ta a ni. Thanseia chuan an lan theih chhung zawng chu thlir in a ban a vai lauh lauh a. Pi Chhingpuii chuan a fapa a mah chauh a a riak tur chu a khawngaih kher mai. Theih nise riahpui a chak em em a. Muang in awm nise Zawlbuk kai rual a ni tawh tih te ngaihtuah kai zel in a fapa chu Sal a nih vang in zawlbuk ah pawh a kai ve ngai si lo. A ni ang rual te chuan nula te rim in tun ang hun ah te hian Lawm te an nei thin a ni ngai a. Chutia a fapa thil ningkhawng pawh a hriat hma hauh atanga Sal a ṭang tawh chu Nu tan chuan a va hrehawm dawn em. A ma hrehawm na chu a tuar thiam em em a, a fapa lehzel nun a zalen lo lutuk chu tuar har ti in a mittui a a tla hial a. Pi Sialmani te nufa hmuh loh lai chuan puan hmawr in a mittui a hru zeuh zeuh mai a ni. Pi Sialmani leh Vulmawii pawh in Thanseia chu riahpui an va chak kher em. Mahse Pi Chhingpuii riah pui chak dan nen chuan a in perhsan viau thung si.

Hmunpui khaw Mipui khaw thar sat te pawh kha an tum ang ngei in an in thlahpung chak kher mai. Tun ah zet chuan In sawmsarih lai an tling ve ta. Mahse an vanduaina chuan kalsan a hnek in a umzui zel mai si. Zawltlei khaw Lalpa Saithangpuia chuan chutia a khaw thenawm lawk a Khaw thar rawn sat chu a ram hauh chin ni lo mahse a ngaithei bau lo a. A pasaltha te tir in an chhiah khua a an awm duh loh chuan an run tur thu a thlen a. Hmunpui khaw Lal Chuhvela chuan an ni ang khaw te leh Pasaltha pawh nei ve lo tan chuan khin chi a a ruat loh avangin Zawltlei chhiah khua ah an ṭang ta a ni. Thil vanneih thlak deuh erawh chu kum tin a an buh an chhun khawm bak chu Lal Saithangpuia chuan thil dang a phut lo a, Zawltlei tlangval te pawh Hmunpui khaw nula te lak ah an hlei lem lo bawk nen hah khat chu a kiang deuh e. Hmeithai Parmawii pawh Nuchang pui ni tawh mahse Pathlawi Kungliana nen chuan in chhunfin si lo in an la in kawp reng a. A kap lam chu a la tar mawlh lo a ni e. A fanu Zathangi pawh in nulat hre ve tawh in a nu leh Pathlawi Kungliana khawsa zia chu a hai bik lo a. Mahse Pu Kungliana(Pu ti in kan sawi tawh ang) chu an chhungkaw tan a tangkai em avang in a hai der mai chauh a ni. A nih na tak ah chuan a sen tet lai atanga a nu nen a in kawp ru ngar ngar an nih avangin Pu Kungliana pawh hian Fa ang tak in a en a, a duat in a lak ah rilru chhia a pu ngai hauh lo a ni. Zathangi hiian Thanseia ai chuan thlasik ṭum hnih vel in a la hmang tlem zawk a, an ni ang khaw te ah chuan nula tam hek lo le, nula chei a cheibawl tawh in rim tu pawh a ngah thin kher mai. A mah a hmel a tha in a che a fel em em a. Hmunpui khaw nula te zing ah a Zathangi tluk zo reng an awm lo. Tlangval te pawh in an sep rawtui ber a ni a. Hmunpui khaw tlangval phawk zet mai Muka phei chuan, "Duhthusam ah sam luat a awm hlei law, kan Zathangi hian min atchilh se, han hawi tha duh lo vel ila. U Muk, min nei rawh ti in min ngen lawm lawm mai sela. A ngur nun ka ngai bik lawng e" a ti fo thin reng a ni. Zathangi rim tu Hmunpui tlangval te chu ti ti sap sap in Zathangi chuan an vaibel ah meiling a lo chhuan sak zung zung a. Chu ringawt pawh chu Hmunpui tlangval te lunglawm ti kim tu a va ni chiang em. Tu te mai pawh chu tawngkam tha tak a bia in inleng chhawn a thiam em em bawk nen Hmunpui tlangval Lo lam a hnathawk rim te chu an hah a dam sawng sawng thei hial a ni. Tlangval pakhat chuan 'kan Zawltlei hmel phak ho hi ka ning tawh kher mai. Tun ah pawh Buh kan seng zo chu a ni mai a, kar lo a an rawn lang leh thuai ngei ang. Ni sen sa hnuai a thlansa phulkai a kan thawh hah min ruh sak leh dawn chu a nia. Lung hi chu a dam lo mang tak e' a ti a. Hmunpui tlangval dang te pawh chuan lo ṭawmpui ve sap sap in Zawltlei chhiahkhua nih chu an ning tlang kher mai. Mahse an tan tih theih awm hek lo le. Raldo thei pawh mi sawmnga er awr chauh an ni si. 

Leng hawn ar a khuan chuan Zathangi rimtu tlangval te pawh an tho sap sap a, a la hma a lawm ti in chelh tum mahse mi â ni leng lo tan thut khawmuan chi a ni tawh tlat lo. Muttui Mangtha ti a Zathangi thlah na te chuan an mut a ti tui zual ngei ang. Inleng te an haw hnu chuan Pu Kungliana pawh Pi Parlawmi te in chu chuang kai thuai in tap ah Vaibel a pak khu laih laih a, a chhungkaw pa chet ruih tawh mai. Zathangi chuan mut san thuai in Pi Parlawmi leh Pu Kungliana te pawh khumpui lam ah an in sawn ta. Zawi te te a phun sep sep in pawnpui an tlawh thla ṭan ta. Pi Parlawmi chuan chemtei hi a nula ve tawh si a, a nuam ka ti chiah tawh lo a nia a ti sa sa a. Pu Kungliana chuan favang a rawn in her ṭan bawk a, hun han kal deuh se Lo vah hun hma ngei in inchhunfin kan tum dawn nia ti in Pi Parlawmi hnute chu a tham tawn tawn mai. Pi Parlawmi pawh in tha tak a lo chhawn in Pu Kungliana khawih ang ang chuan a lo dawh a. Pu Kungliana Sapui chet ruih mai chu a dawhtheih na chuan a tlin lo lek lek thin a ni. Pu Kungliana chuan thun vat vat tawh se a ti em em a, a kap lam in tui hna a chhuah nasa tawh kher mai. A mawngkaw lam ah a luang thla hial a ni. Chutah le, Pu Kungliana chuan a Vaibel Dawn phu uih uih mai chu Pi Parlawmi kap a chuk tuah in a nawr lut ta. Pi Parlawmi nuam ti chu insum viau mahse a thawk dan dik tawh miau hek lo. An thil tih hre lo tan phei chuan va chhanchhuah mai a chakawm rum rum ta ve ang. Zathangi pawh in a nu nuam tuar thawm chu a hai bik hauh lo. Zantin deuh thaw a a hriat than ni mahse ngai a neih harsa a ti kher mai. Mi ten an sawi sep sep na te pawh hre tho mahse an Lalpa ber in a lo rem tih tawh- thu leh la awm miah lo a nih vang te, an nufa tan a Pu Kungliana tangkai zia te a ngaihtuah a, engmah sawi buai a tum ngai lo a ni. A lehlam zawng tak chuan a thawm hriat te chuan a mah ah engtin emaw tak hian hna a thawk thin a. Hmeichhe hrisel ve ta na na na chu a chak ve thin kher mai. Amaherawh chu mipa lak a sihhnip a tum hauh lo thung. Pu Kungliana chuan Pi Parlawmi chu bawh bet in a dep tlauh tlauh a. A dep zawng a khumpui ban nghet lo chik rawt rawt thin te chuan eng emaw ti zawng tak hian a ti phuar viau lawi a. Pi Parlawmi chuan naktuk chu i siam that a ngai ngei ang ti in Pu Kungliana chu a nuih sak a. Pu Kungliana chuan hre awm pawh in a lang lo. A thil tih lai chu a tui tlauh tlauh em a ni. Pu Kunglianan a dep zawng a ri thlawrh tlawrh thin te chu Zathangin a hriat hlau in an han chawl leh ren rawn thin a. Thawm dim ngai bawk nen an thlan a tla tha duh kher mai. Pu Kunga chuan thuk tak tak a dep tlum pawk pawk in Pi Parlawmi pawh in a thiam ang tawk in a lo dep let ve zel a. An duh tawk an ngah meuh chuan che peih pawh awm lo in an in bawh hle hle mai a ni. 

Tlangsang khua ah pawh an buh seng an zo tawh a, khua ah thlen vek tawh in awl len hun hlimawm an hmang tan ta. Pasaltha leh ramvak mi te chu Sa pel in an chhuak awl lo a. Hmunpui Sal tang ho pawh in remchang ah la in a ruk in inbeih dan leh ṭan ho dan tur te an zir tlut tlut mai. Tlangsang mipui te chuan an Sal ten buaina leh harsat na an siam ngai loh avangin chutia an Sal te an in zui leh dam dam thin chu ngaihthat loh nachang pawh an hre lo. An zing ah la valai tak tak an awm ve nual a vangin Val upa Satliana chuan beiseina a nei sang kher mai. A bik tak in Thanseia chu a pa hnungzui in innghahna tlak a ni ngei dawn a hria in a phur kher mai le. Tlangsang khua chuan an Saltang te vang in buai hun an la nei ngei dawn tih an hre der mai si lo. An in thlahdah sual ngei ang le ....

(Bung -3 na ka ziah zawh sa vek tawh chu Post tur a edit ka tum na lam ah ka clear palh hlauh mai a. A bul a tanga ziak tha leh ka nih avangin rilru pek a harsa tawh bawk nen tun ṭum chu a tawi deuh mai a ngai a ni. In hriatthiam na ka dil nghal a ni e. -Emma)